Data Research Insight สำรวจธุจกิจ ยาสีฟัน FMCG
Data Research Insight สำรวจธุจกิจ ยาสีฟัน FMCG
ในหมวด FMCG มีผลิตภัณฑ์ที่น่าสนใจเยอะมาก ๆ แต่พอดีทางการตลาดวันละตอนมี Pivate Class สอนการใช้ Social Listening สำหรับบริษัท FMCG เลยถือโอกาสทำเล่มเต็มมาแชร์และนำไปสอนพร้อมกัน ซึ่งเป็น Internal Training การทำ Social Listening Analytics เพื่อหา Consumer Insight ใหม่ๆ ได้ทันยุคดิจิทัลแน่นอนค่ะ
แม้ยาสีฟันจะเป็นของที่ใช้ในทุก ๆ วัน แต่เราจะวัดกระแสเทรนด์อย่างไรดีล่ะ ให้รู้ว่าตอนนี้แบรนด์ไหนทำการตลาดออนไลน์แรง ๆ หรือมีงาน Event ที่ปังโดยที่เราไม่ต้องรอข่าวลือ แค่ใช่เครื่องมือช่วยก็ได้รู้ทั้งเทรนด์ตลาดทั้งหมด และเจาะการพูดถึงในมุมคู่แข่งเพื่อนำข้อมูลมาใช้ประโยชน์ต่อได้อีกค่ะ
เราเลยจะมาใช้ Social Listening Tools : Mandala เพื่อทำ Data Research Insight กัน
ซึ่งเราจะใช้ 8 ขั้นตอนที่การตลาดวันละตอนเราใช้กับเครื่องมือจริง ๆ ไม่มีความลับนอกเหนือจากนี้เลยค่ะ
STEP 1 – 2 Research Keyword, Collecting Data
Research Keyword ซึ่งเป็นตัวหลักในการกวาดข้อมูลบนเครื่องมือ นุ่นใช้ดังนี้ : ยาสีฟัน
เพราะเป็นคำเดียวที่สามารถกวาดโพสต์ที่เกี่ยวข้องกับเทรนด์ ธุรกิจยาสีฟันไม่ครอบคลุมมากที่สุดค่ะ
Collecting Data ดึงข้อมูลย้อนหลัง : 01/10/2022 – 21/03/2023 หรือเกือบ 6 เดือนย้อนหลัง มีข้อมูลประมาณ 39,041 Mention บนช่องทาง Facebook Twitter Instagram Youtube และ TikTok
และข้อมูลที่ได้เป็นโพสต์สาธารณะ ภายใต้นโยบาย Policy ของแพลตฟอร์มนั้น ๆ ค่ะ
STEP 3 Cleansing Data
ขั้นตอนนี้นุ่นจะทำเมื่อข้อมูลเข้ามาในเครื่องมือหมด และไม่มีตัวเลขเพิ่มแล้ว เป็นการ Review ว่ามีข้อมูลแบบไหนบ้าง และข้อมูลที่ไม่เกี่ยวหากมีเวลาก็ลบออก ในยาสีฟันอาจจะลบโพสต์ Spam บริจาค ทำบุญ ซึ่งเป็นบริบทที่ไม่ต้องการอ่านและนำมาวิเคราะห์ในโปรเจคนี้ค่ะ
ดูเทรนด์การพูดถึงแบบ Timeline ก่อนค่ะ เพราะจะได้เห็นสัดส่วนการพูดถึงและเอนเกจผ่านแพลตฟอร์มต่าง ๆ
- BY MENTIONS > สำหรับยาสีฟันมีการพูดถึงมากที่สุดบน Twitter ค่ะ เก็บมาตั้งแต่เดือนตุลาเลย เพราะมีแฟนคลับที่พูดถึง คุณอิงฟ้า มิสแกรนด์ที่ได้เป็นพรีเซ็นเตอร์ยาสีฟัน #SALZKingHeab และงานโฆษณาของคุณลิซ่า Blackpink กับแบรนด์เดนทิสเต้ นอกจากนี้ยาสีฟันยังค่อนข้างเป็นคำที่ใช้กันทั่วไป ทั้งมุกตลกและโพสต์ลอย ๆ ค่ะ
- BY ENGAGEMENT > ก่อนกรอง Youtube ออกซึ่งเป็นแพลตฟอร์มที่กินพื้นที่เอนเกจด้วยยอดวิว Spike สูง ๆจากคลิปโฆษณาของ ยาสีฟันเทพไทย Sensodyne TH และยาสีฟันของ #ช่องโอเล่
- BY ENGAGEMENT IGNORE YOUTUB VIEWS > เมื่อ Ignore Engagement ยอดวิวบน Youtube ออกเราก็จะเริ่มเห็น TikTok มากขึ้นค่ะ Top Engagement คือ คลิปที่มีการกล่าวถึงคุณอิงฟ้า และ อย.เตือนระวังยาสีฟัน 3 ตัวที่อันตรายต่อผู้ใช้เพราะโฆษณาเกินจริง
TOP Post Engagement
ในการดูบริบทเร็ว ๆ รอบแรกเมื่อกวาดข้อมูลเข้ามา แนะนำให้เปิดฟีเจอร์ Top Mention เพื่อดู Top Post ของแต่ละแพลตฟอร์มค่ะ ทำให้เราเห็นเทรนด์ได้รวดเร็ว อ่านบริบทโดยรวมได้ดีเลย
- Facebook และ Instagram มาจากแบรนด์เดียวกับและ KOL คนเดียวกันค่ะ พี่ธีร์น้องพีร์ ยาสีฟันเด็กออร์แกนิค wondersmilekids
- Twitter เป็นแพลตฟอร์มที่ปล่อยจอยสุด ๆ เพราะคนบ่นไปเรื่อย อย่างที่เอนเกจสูงคือเค้าเมนชั่น ยาสีฟัน จากรสชาติไอศกรีมช็อคมิ้นท์ค่ะ แต่ถ้าอ่านละเอียดก็ได้ insight เยอะนะคะ
- TikTok เป็นวิดีโอคลิปที่แชร์ประสบการณ์ของคน #จัดฟันเปลี่ยนชีวิต และการเลือกใช้ #ยาสีฟัน ให้เหมาะค่ะ
- Youtube คลิปโฆษณาของ Sensodyne TH แบรนด์ที่มีเอนเกจสูงสุดบน Youtube ในระยะเวลา 6 เดือนย้อนหลังมานี้ค่ะ
STEP 4-5 Conversation Analysis, Categorize Data
เริ่มวิเคราะห์และแบ่งหมวดหมู่ Social Data ได้เลยค่ะ มักจะตั้งต้นจากสิ่งที่เราอยากรู้ หรือสิ่งที่ลูกค้าจะสามารถนำไปใช้ประโยชน์ วางแผนการตลาดได้จริงเป็นต้นค่ะ มาดูกันค่ะว่าในยาสีฟันนุ่นทำหมวดหมู่อะไรเป็นตัวอย่างบ้าง
STEP 6-7 Data visualization, Summary & Insight
ทุกคนจะได้อ่านข้อมูลที่ผ่านขั้นตอนที่ 6-7 ในบทความนี้และหลาย ๆ บทความของการตลาดวันละตอน ซึ่งมิติที่นำเสนอเลี่ยง Bias จากผู้เขียนได้ยากเพราะ 1 Data ตีความได้ 100 แบบ เพราะฉะนั้นขอให้สนุกและนำไปต่อยอดกันได้เต็มที่เลยนะคะ เพราะนุ่นจะแอบแทรก STEP ที่ 8 ไปในทุก ๆ หัวข้อเลยค่ะ
Categories ที่อยากรู้ จะเอามาใช้ตั้งต่อในฟีเจอร์ Tag management ของ Mandala ค่ะ ซึ่ง Social Listening หลายตัวก็สามารถปรับใช้ได้เช่นกัน มีประโยชน์มากถ้าเราอยากเห็นข้อมูลทั้ง 39,041 Mention ให้เป็นระเบียบหมวดหมู่ นำไปใช้งานต่อได้จริง
ซึ่งนุ่นเลือก Analysis จัดเป็น 4 Categories ตามภาพด้านบน แล้วจะมาเจาะดูทีละหัวข้อไปด้วยกันนะคะ
- สรรพคุณยาสีฟัน 47.1%
- สูตร รส กลิ่น ยาสีฟัน 22.9%
- แบรนด์ยาสีฟัน 15.8%
- สถานที่จำหน่าย 10.8%
- Target 3.5%
Categories 1 สรรพคุณยาสีฟัน ที่มีการพูดถึง / เคลมมากที่สุด
จากการใช้ฟีเจอร์ Tag management เพื่อช่วยเก็บข้อมูลเป็นแท็ก นุ่นเอาตัวเลขมาใส่ในชาร์ตที่อ่านแล้วเข้าใจง่ายค่ะ ใน Cate นี้เราอยากรู้ว่ายาสีฟันที่ช่วยเรื่องอะไรนะ ที่แบรนด์เคลมบ่อย ๆ มีการพูดถึงเยอะ ๆ นั่นอาจเป็นสรรพคุณยอดฮิต เป็นเทรนด์ที่ลูกค้าต้องการซื้ออยู่ หรือคู่แข่งกำลังดันอยู่ก็เป็นได้ค่ะ
ซึ่งอันดับ 1 เลยคือ ลดกลิ่นปาก เพราะยาสีฟันมักมีคำโปรยว่าลมหายใจหอมสดชื่นค่ะ ถัดมาคือลดฟันเหลือง ช่วยฟอกให้ฟันขาวเมื่อใช้ยาสีฟันตัวนี้ ตามมาติด ๆ อาจจะเป็นเพราะพฤติกรรมการทานกาแฟ ชา น้ำหวานที่ทำให้คนไทยมีปัญหาด้านนี้ทั่วกันค่ะ
นำเสนอแพลตฟอร์มที่โพสต์ถึงสรรพคุณของยาสีฟันแต่ละประเภทเป็น 2 มุมมอง
Mention By Platform สูงที่สุดคือ Facebook เพราะเพจของแบรนด์มักโพสต์จากแพลตฟอร์มนี้ค่ะ
Engagement By Platform เลือกดูแบบ Ignore YouTube view ออกเพราะติดไบแอสยอดวิวจนกินพื้นพี่แพลตฟอร์มอื่น ๆ เหลืออันดับสูงสุดคือ Facebook เช่นกัน และมีประเด็นฟันขาว ที่ TikTok พุ่งขึ้นมาจากคลิปที่มีการพูดถึงฟันขาวสะอาดของคุณอิงฟ้าค่ะ
ขายยาสีฟัน ณ ปัจจุบัน ควรเน้นเพื่อความมั่นใจ
จากการไล่อ่าน Social Data แล้วเห็นเลยว่าฝั่งแบรดน์พยายามเน้นผลละพย์ด้านความมั่นใจ เมื่อใช้ยาสีฟันมากกว่าที่จะสื่อสารเรื่องสุขภาพช่องปากอย่างจริงจังค่ะ แม้สุขภาพช่องปากจะทำให้แก้ปัญหากลิ่นปาก แต่ภาพลักษณ์ฟันขาวก็มาควบคู่กัน จนลูกค้าหันมาสนใจผลิตภัณฑ์ฟอกฟันให้ขาวมากขึ้นด้วยนั่นเอง
ถือเป็น Point ที่ดี ที่ควรขยี้ค่ะ เพราะหลาย ๆ แบรนด์ต่างทำมาตลอด เช่นเดียวกับ DENTISTE ที่ยกคอนเซปต์ความมั่นใจสื่อสารผ่านแคมเปญและพรีเซ็นเตอร์คนล่าสุด
Categories 2 สูตร รส กลิ่น ยาสีฟัน ที่ติดอันดับ
บอกเลยว่าเรื่องรสชาติ และกลิ่นมีหลายสูตรทั้งสมุนไพรและเคมี แต่ที่เครื่องมือสามารถกวาดเข้ามาและเห็นได้ชัดมากที่สุดคือยาสีฟันที่มีส่วนผสมของสมุนไพรไทยช่วยค่ะ
นุ่นเลยเจาะเพิ่มดเพื่อหาว่า แล้วมันคือสมุนไพรอะไรบ้างล่ะ? ที่มีการโพสต์ติดเยอะ ๆ เพราะสารภาพเลยว่าส่วนตัวไม่ค่อยเรื่องมากเรื่องยาสีฟัน คนที่บ้านใช้อะไรก็ใช้ตาม จนได้มาหา Insight ในเล่มนี้เลยรู้ว่าเค้าใช้ตัวใหญ่มากน้อยในตลาดค่ะ
อาจจะกวาดมาได้ไม่หมดเพราะมีเยอะมากจริง ๆ แต่นี่ถือได้ว่าเป็นข้อมูลส่วนใหญ่ในช่วง 6 เดือนย้อนหลังที่เกิดขึ้นบน Social Media กวาดเข้ามาใน Social Listening Tools ภายใต้นโยบายความเป็นส่วนตัวของแต่ละแพลตฟอร์มแล้วค่ะ
กานพลู >ใบฝรั่ง > ข่อย > ว่านหางจระเข้ > พิมเสน > การบูร > สะระแหน่ ตอนแรกนุ่นคิดว่ามิ้นท์จะมามากสุดซะอีก กลายเป็นว่าแบรนด์ใช้คำว่า สมุนไพร แทนไว้ก่อนมากกว่าเพื่อโปรโมตบนโซเชียลค่ะ และไม่มีลูกค้าโพสต์บ่นเรื่องสมุนไพรแบบตรง ๆ แต่จะใช้ระบุเป็นชื่อแบรนด์ไปเลย
เพราะฉะนั้นเรามาเจาะชื่อแบรนด์กันต่อเลยนะคะ
Categories 3 แบรนด์ยาสีฟัน
แบรนด์ที่มี Social Mention สูงสุดในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมาคือ DENTISTE ค่ะ เพราะความร้อนแรงของงาน Event และกิจกรรมต่าง ๆ ร่วงมกับพรีเซ็นเตอร์ที่ถูกปล่อยออกมาช สร้าง Conversation ได้ทั้งหมู่แฟนคลับและสื่ออื่น ๆ ได้ดีเลย
ทั้งนี้เพราะนุ่นเลือกจากแบรนด์ดังในไทยเป็นหลัก นักการตลาดที่หัดใช้อาจเลือกเฉพาะแบรนด์คู่แข่ง หรือแบรนด์ที่เรารู้ดีว่าอยู่ในตลาดเดียวกัน ต้องศึกษาไว้ เป็นต้นก็ได้ค่ะ คนในองค์กรเองจะเป็นคนที่รู้ดีที่สุดเลย ว่าควรมอง Data อย่างไรถึงจะเกิดประโยชน์กับการใช้งานตามจุดประสงค์สูงสุดนะคะ
แน่นอนว่า Twitter เป็นแพลตฟอร์มหลักที่ใช้พูดถึง DENTISTE ค่ะ และมีแบรนด์ที่ทำได้ดีใน TikTok อย่างดีเด้นท์ ยาสีฟันบูม ส่วนคอลเกตก็มีคอนเทนต์ร่วมกับ KOL ในทวิตเตอร์ค่ะ
และคนก็ให้ความสนใจเพราะความน่ารักของยาสีฟันธีมคริสมาสต์ น่ารักกรุบ ทำขายช่วงท้ายปีแบบนี้คนก็อินมีอารมณ์ร่วมกับแบรนด์ไม่ยากค่ะ
สำหรับสถานที่ที่คนบนออนไลน์พูดถึงกันคือช่องทาง E-Commerce ค่ะ นุ่นจับมาเทียบระหว่าง Shopee และ Lazada พบว่าช้อปปี้เยอะว่าเกือบเท่านึงเลย ในโพสต์ก็จะแนบลิงค์ร้านค้าให้พร้อม ลองใช้กลยุทธ์ Affiliate เข้ามาช่วยให้ขายไวขึ้น เพราะการที่ปล่อยให้ KOl หรือ Influencer ทุกระดับคิดคอนเทนต์ป้ายยาเอง เพราะเขารู้ดีว่าต้องแคปชั่นแบบไหน รูปแบบไหนจะตก Follower ของตัวเองได้ ไหนมีใครซื้อยาสีฟันในช้อปปี้บ้างคะ อยากรู้ว่าทำไมถึงเลือกซื้อในนี้ ถ้ามีความเห็นมาแชร์กันอย่างลืมคอมเมนต์ทิ้งไว้น้า
ถัดมาคือจำพวกร้านสะดวกซื้อค่ะ 7-11 เด่นมาเลย เหมือนเป็นแคปชั่นยอดฮิตประมาณว่า สามารถหาซื้อได้ที่ 7-11 และห้างสรรพสินค้าชั้นนำทั่วประเทศ อะไรแบบนี้ค่ะ
อีกช่องทางที่น่าสนใจคือคลินิกทำฟัน ถ้าอยากรู้ว่าทำไมให้อ่าน Insight ถัดไปได้เลยค่ะ
เพราะนอกเหนือจากคนทั่วไปแล้ว ยาสีฟันเพื่อคนจัดพัน ถูก Highlight เพื่อการขายไม่น้อยค่ะ เพราะคนจัดฟันต้องมีการดูแลเป็นพิเศษ เศษอาหารเอย ความสะอาดเอย เลยทำให้สินค้าแนว ๆ ดึง Emotional นิด ๆ อย่างยาสีฟันที่เหมาะกับคนจัดฟันเลยเป็นอีกทางเลือกที่ช่วยให้ขายดีขึ้นได้นะคะ
อ่านไปเรื่อย ๆ เจอเทรนด์น่ารักจองเรื่องฟัน ๆ เยอะมาก ตัวอย่างเช่นทวิตนี้พูดถึงสินค้าเพื่อการพกพาแพ็กเกจจิ๋ว พอดด้ามได้ มีหลายสีค่ะ ล่อตาล่อใจคนเที่ยวบ่อยแน่นอน
Data Research Insight สำรวจธุจกิจ ยาสีฟัน FMCG
ทั้งหมดนี้คือรีพอร์ตที่ตั้งใจทำมาฝากทุกคนเกี่ยวกับธุรกิจยาสีฟันค่ะ ใครที่ไม่ได้ทำแบรนด์ใกล้เคียงก็สามารถเอาตัวอย่างการเก็บ Categories และ Tag ต่าง ๆ ไปตั้งต้นทำเทรนด์ตลาดที่ตัวเองอยากทราบได้เช่นกัน ในโปรเจคนี้เราก็พาไปเจาะตั้งแต่สรรพคุณยาสีฟันที่ปัจจุบันเน้นเรื่องกลิ่นปากและฟันขาว ใครคิดจะทำยาสีฟันขายก็สามารถพุ่งมาที่ 2 ประโยชน์หลักนี้ได้เลยค่ะ
และในแง่สูตร รส กลิ่น ยาสีฟันที่ไม้พ้นเรื่องสนุนไพร เจาะมาให้เห็นว่าคือสมุนไพรชนิดไหนบ้าง และแบรนด์ใดที่ทำ Performance ได้ดีในช่วง 6 เดือนที่ผ่านมาค่ะ
ปิดด้วย Target คนจัดฟัน และสถานที่จำหน่ายบน Shopee และ Lazada อาจจะลองใช้กลยุทธ์ Affiliate เข้ามาช่วยให้ขายไวขึ้น เพราะการที่ปล่อยให้ KOl หรือ Influencer ทุกระดับสามารถระเบิดความคิดสร้างสรรค์ได้เองย่อมมีข้อดีค่ะ เขารู้ดีว่าต้องแคปชั่นแบบไหน รูปแบบไหนจะตก Follower ของตัวเองได้
หรือถ้าอยากเรียนการใช้ Social Listening ให้เป็นด้วยตัวเอง ก็สามารถลงเรียนกับการตลาดวันละตอนได้ หรือจะส่งทีมมาเรียนก็ได้
คลาสเรียนออนไลน์ Social Listening Analytics
คลาสเรียนออนไลน์ Social Listening เน้น Workshop ลงมือทำจริงด้วยตัวเอง รุ่นล่าสุด ศุกร์สุดท้ายของเดือน เปิดแล้ว
เรียนสดทางออนไลน์ ผ่าน Zoom เต็มวัน 9:00 – 15:00
ค่าเรียนคนละ 9,900 บาท รับจำกัดรุ่นละ 20 คน (ถ้าเต็มรุ่นนี้ต้องขอให้รอรุ่นหน้า)
อ่านรายละเอียดและสมัครก่อนเต็มได้ที่ลิงก์นี้ครับ
https://bit.ly/sociallisteningclass
แล้วคุณจะรู้ว่าการเข้าถึง Insight และ Opportunity ใหม่ๆ เป็นเรื่องง่ายแค่ใช้ Social Listening ให้เป็น
ถ้าอยากดูบทความเกี่ยวกับฟีเจอร์ต่าง ๆ สามารถดูเพิ่มเติมได้ที่นี่ เลยค่ะ พวกเราทีมการตลาดวันละตอนมีหลายเคสที่ใช้ฟีเจอร์ของ Mandala มาวิเคราะห์ข้อมูล เทรนด์ และทำ Insight เจ๋ง ๆ แบบนี้ออกมาค่ะ😊
คอร์สเรียน Social Listening Analytics Bootcamp จัดเป็นภาษาไทยหรือภาษาอังกฤษคะ
ภาษาไทยครับ