เทคนิคการตลาด 5W1H วิเคราะห์ Data หา Solution ง่าย ๆ ใน 6 ขั้นตอน
เพื่อน ๆ นักการตลาดคงคุ้นเคยกันเป็นอย่างดีกับ 5W1H คือ เทคนิคการตลาดที่เรียบง่าย แต่ทรงพลัง และไม่ว่ายุคสมัยจะผ่านไปนานเท่าไหร่ เทคนิคการตลาด 5W1H ก็จะยังคงใช้ได้อยู่เสมอ จะเรียกว่าเป็นหนึ่งในพื้นฐานของวิชาการตลาดเลยก็ว่าได้ แล้วเทคนิคที่ว่าเรียบง่ายแต่ทรงพลังนี้มีความสำคัญอย่างไร บทความนี้จะมาอธิบายให้ฟังค่ะ
5W1H เป็นเทคนิคการตลาดที่ผู้เขียนชอบมากที่สุด ด้วยความเรียบง่ายไม่ซับซ้อน แต่กลับช่วยให้เราแก้ไขปัญหาได้อย่างตรงจุดมากขึ้น หากลูกค้าเปรียบเสมือนคนที่มีปัญหา นักการตลาดอย่างเรา ๆ นี่แหละค่ะที่เป็นคนแก้ปัญหาให้กับลูกค้าเหล่านั้นในรูปแบบของสินค้า/บริการต่าง ๆ
ที่มาของ 5W1H
เทคนิคการตลาด 5W1H นี้ บางครั้งเรียกว่า “Kipling Method“ ใช้เพื่อหาคำตอบที่มีอยู่อย่างกระจัดกระจาย และกระตุ้นให้เกิดแนวคิดที่อาจมีส่วนช่วยในการแก้ไขปัญหา และในท้ายที่สุดแล้ว แนวคิดนี้จะนำไปสู่แนวทางปฏิบัติเพื่อขจัดข้อผิดพลาด เพิ่มประสิทธิภาพ และปรับปรุงกระบวนการต่าง ๆ ให้ดียิ่งขึ้น
เทคนิคการตลาด 5W1H ก็มีอีกชื่อหนึ่งว่า “6 Serving Men of Creativity” เป็นท่อนหนึ่งของบทกวีที่ปรากฏใน “Just So Stories” ของ Rudyard Kipling ในปี 1902
… “I keep six honest serving-men
(They taught me all I knew);
Their names are What and Why and When
And How and Where and Who” …
Kipling,1902
ซึ่งวิธีการของ Kipling นั้นคล้ายคลึงกับวิธีการปรับปรุงกระบวนการอื่น ๆ เช่น การวิเคราะห์สาเหตุที่แท้จริง หลักการ 5S Lean และวงจร PDCA
5W1H คือ อะไร ?
5W1H คือ เทคนิคการตั้งคำถาม และวิธีการแก้ปัญหาที่ตอบรับองค์ประกอบพื้นฐานทั้งหมดภายในปัญหา ซึ่งได้แก่ อะไร (What), ใคร (Who), เมื่อใด (When), ที่ไหน (Where), ทำไม (Why), และอย่างไร (How)
โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อมองหาแนวคิด และไอเดียจากมุมมองที่หลากหลาย เพื่อทำความเข้าใจเชิงลึกเกี่ยวกับปัญหาในสถานการณ์ที่เกิดขึ้น โดยทั่วไปวิธีนี้จะใช้เป็นเทคนิคในการปรับปรุงองค์กรเพื่อให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเดี๋ยวจะมาอธิบายให้ได้อ่านกันทีละส่วนนะคะ
WHAT?
อะไร? – เป็นคำถามที่ถามเพื่อให้อธิบายสถานการณ์, ประเด็น, ปัญหาที่เกิดขึ้น, หรือวัตถุประสงค์ที่ต้องการ ซึ่งจะช่วยให้เราระบุหัวข้อหลัก และกำหนดทิศทางสถานการณ์ได้ เป็นการวางรากฐานสำหรับคำถามที่ตามมา คำถามนี้เป็นการวางรากฐานสำหรับวิธี 5W1H และช่วยในการมุ่งเน้นไปที่ประเด็นหลัก
ยกตัวอย่างคำถาม เช่น
- ปัญหาของลูกค้าอะไร?
- ประเด็นหลักที่ต้องแก้ไขคืออะไร?
- ผลลัพธ์ที่ต้องการคืออะไร?
WHO?
ใคร? – หมายถึง บุคคล หรือกลุ่มเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับประเด็นหรือสถานการณ์นั้น ๆ รวมไปถึงบุคคลที่พบปัญหา, ผู้ที่สามารถแก้ไขปัญหาได้, และผู้รับผิดชอบในการดำเนินการแก้ไขปัญหาที่เป็นไปได้ การรู้ว่า ‘ใคร’ มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการกำหนดความรับผิดชอบ และทำความเข้าใจผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น
ยกตัวอย่างคำถาม เช่น
- ใครคือผู้มีส่วนได้เสียหลัก?
- ใครเป็นผู้รับผิดชอบโครงการ?
- ใครจะได้รับผลกระทบจากปัญหา?
WHERE?
ที่ไหน? – ช่วยระบุตำแหน่งของเหตุการณ์ หรือปัญหา ซึ่งอาจหมายถึงที่ตั้งทางกายภาพ, แพลตฟอร์มเสมือน, หรือแม้แต่แผนกเฉพาะภายในบริษัท การระบุสถานที่ของเหตุการณ์ หรือปัญหาอาจให้บริบทที่สำคัญ และกลายเป็นสิ่งที่มีผลต่อไปในอนาคต อาจจะไม่เสมอไป แต่ก็ยังจำเป็นต้องพิจารณา
ยกตัวอย่างคำถาม เช่น
- ปัญหาเกิดขึ้นที่ไหน?
- ทรัพยากรหลักอยู่ที่ไหน?
- ปัญหาเกิดขึ้นอยู่ที่ไหน?
WHEN?
เมื่อไร? – จังหวะ เวลาของสถานการณ์, เหตุการณ์เกิดขึ้นเมื่อใด, หรือคาดว่าจะเกิดขึ้นเมื่อใด การทำความเข้าใจไทม์ไลน์สามารถช่วยในการวางแผน ระบุรูปแบบ หรือป้องกันการเกิดซ้ำของปัญหาได้ นอกจากนี้ยังช่วยจัดลำดับความสำคัญและกำหนดความเร่งด่วนของปัญหาอีกด้วย
ยกตัวอย่างคำถาม เช่น
- ปัญหานี้เกิดขึ้นเมื่อใด?
- กำหนดเวลาโครงการคือเมื่อใด?
- สินค้าจะเปิดตัวเมื่อไหร่?
- เราจะนัดประชุมเพื่อหารือเกี่ยวกับปัญหาได้เมื่อใด
WHY?
ทำไม? – คำถามที่มุ่งหวังให้เข้าใจเหตุผลเบื้องหลังสถานการณ์ เหตุใดจึงเกิดปัญหา หรือเหตุใดเราจึงต้องการบรรลุเป้าหมายเฉพาะเจาะจง โดยเจาะลึกถึงสาเหตุ และแรงจูงใจที่ซ่อนอยู่ ช่วยให้เกิดความเข้าใจที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น และอำนวยความสะดวกในการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพ การตอบคำถาม ‘ทำไม’ นี้ ทำให้เราสามารถระบุผลที่ตามมาจากการไม่แก้ไขปัญหาได้
ยกตัวอย่างคำถาม เช่น
- เหตุใดปัญหาจึงเกิดขึ้น?
- ทำไมเราจึงต้องทำโครงการนี้ให้สำเร็จ?
- เหตุใดผลิตภัณฑ์นี้จึงจำเป็นสำหรับบริษัทของเรา?
HOW?
อย่างไร? – เป็นคำถามเกี่ยวกับกระบวนการ สถานการณ์เกิดขึ้นได้อย่างไร หรือเราจะบรรลุผลตามที่ต้องการได้อย่างไร คำถามนี้ส่งเสริมการอภิปรายเกี่ยวกับวิธีการ และกลยุทธ์ เพื่อเป็นแนวทางในการนำไปปฏิบัติ หรือการแก้ไขปัญหา เมื่อถามว่า ‘อย่างไร’ จำเป็นต้องพิจารณามุมมองที่แตกต่างกัน และสำรวจแนวทางต่าง ๆ
ยกตัวอย่างคำถาม เช่น
- ปัญหาเกิดขึ้นได้อย่างไร?
- เราจะบรรลุวัตถุประสงค์ของโครงการได้อย่างไร?
- เราจะแก้ไขปัญหานี้อย่างมีประสิทธิภาพได้อย่างไร?
การถามคำถามเหล่านี้จะช่วยให้นักการตลาดเข้าใจอย่างลึกซึ้งถึงปัญหา และความต้องการของลูกค้า โดยการจัดโครงสร้างความคิดอย่างเป็นระบบ และเน้นข้อมูลที่สำคัญ ด้วยเหตุนี้เทคนิคการตลาด 1W1H สามารถช่วยให้เพื่อน ๆ รับรู้ถึงปัญหาที่อาจเกิดขึ้น และแนวทางแก้ไขที่เป็นไปได้ที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ดังกล่าว
ตัวอย่างการใช้ เทคนิคการตลาด 5W1H
เพื่อให้เพื่อน ๆ เข้าใจมากยิ่งขึ้นว่าเราจะนำวิธีนี้ไปใช้กับธุรกิจอย่างไร ผู้เขียนเลยนำตัวอย่างสถานการณ์มาให้ด้วยค่ะ โดยยกตัวอย่างสถานการณ์บริษัทแห่งหนึ่งที่กำลังจะเปิดผลิตภัณฑ์ตัวใหม่
- WHAT? – บริษัทวางแผนที่จะเปิดตัวผลิตภัณฑ์ขวดน้ำที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมใหม่ โดยมุ่งเป้าไปที่ผู้บริโภคที่ใส่ใจสุขภาพ และใส่ใจสิ่งแวดล้อม
- WHO? – ทีมพัฒนาผลิตภัณฑ์ การตลาด และการขาย มีหน้าที่หลักในการเปิดตัว กลุ่มเป้าหมาย ได้แก่ ผู้บริโภคที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ผู้ชื่นชอบการออกกำลังกาย และลูกค้าที่ใช้ขวดน้ำเป็นประจำ
- WHERE? – ผลิตภัณฑ์จะเปิดตัวครั้งแรกในร้านค้าออนไลน์ของเรา และต่อมาในร้านค้าปลีก จุดมุ่งหมายเบื้องต้นจะอยู่ที่ตลาดท้องถิ่น โดยมีแผนที่จะขยายธุรกิจไปทั่วโลก
- WHEN? – วันที่เปิดตัวตามแผนคือหกเดือนนับจากนี้ ทำให้เรามีเวลาเพียงพอสำหรับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ การทดสอบ และการพัฒนาแคมเปญการตลาด
- WHY? – การเปิดตัวนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้นสำหรับผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และใช้ประโยชน์จากชื่อเสียงของแบรนด์ของเราในด้านสินค้าคุณภาพสูง และยั่งยืน
- HOW? – ทีมพัฒนาผลิตภัณฑ์จะออกแบบและสร้างผลิตภัณฑ์ทดสอบคุณภาพและความทนทาน ทีมการตลาดจะสร้างแคมเปญส่งเสริมการขายโดยเน้นไปที่คุณลักษณะที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและประโยชน์ต่อสุขภาพของผลิตภัณฑ์ ทีมขายจะใช้ประโยชน์จากเรา
ไม่ยากเลยใช่ไหมคะ วิธี 5W1H เป็นเทคนิคการตลาดที่สามารถนำไปใช้ในสถานการณ์ต่าง ๆ ตั้งแต่การเริ่มต้นทำธุรกิจ, การวางแผนกลยุทธ์การตลาด, การพัฒนาองค์กร, หรือแม้แต่มีชีวิตประจำวันเราก็สามารถใช้ 5W1H ได้เช่นกัน และยิ่งตั้งคำถามได้ดีเท่าไหร่ ผลลัพธ์ที่ออกมาก็จะมีประสิทธิภาพมากเท่านั้น
ดังนั้นไม่ว่าจะเป็นปัญหาระดับบุคคล หรือระดับองค์กร เทคนิคการตลาด 5W1H จะช่วยให้เพื่อน ๆ วิเคราะห์ และตัดสินใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ นี่จึงเป็นที่มาของความเรียบง่ายแต่ทรงพลังของ 5W1H นั่นเองค่ะ
พาไปรู้จักกับ Marketing Framework ที่น่าสนใจ ตามไปอ่านต่อได้เลยที่
