“Lonely Economy” เมื่อประชากรจีน 260 ล้านคนสร้าง “เศรษฐกิจคนโดดเดี่ยว”
อย่าไปกลัวที่จะโสด เพราะปัจจุบันประเทศจีนมีคนโสดอยู่ประมาณ 260 ล้านคนและกลุ่มคนเหล่านี้เลือกที่จะใช้ชีวิตอยู่คนเดียวถึง 92 ล้านคน (มากกว่าประชากรไทยทั้งประเทศอีก) และไม่มีความคิดที่จะเปลี่ยนแปลง
คนโสดกระจุกตัวอยู่ในเมืองใหญ่ๆ (ระดับ Tier-1, New Tier1) ของจีน ถึง 56% และ 28.5% ของประชากรจีนอายุระหว่าง 32-41 ปีนั้นก็ยังโสด (ข้อมูลจนถึง มิถุนายน 2021)
โสดแล้วจะทำไม?
ถึงแม้เทรนด์ความนิยมการอยู่เป็นโสดจะสร้างความกังวลใจอยู่ไม่น้อยให้กับรัฐบาลจีน เพราะรัฐบาลปักกิ่งได้ปรับนโยบายประชากรครั้งใหญ่โดยอนุญาตคู่แต่งงานมีบุตรได้ถึง 3 คน กำเนิดบุตรเพิ่มขึ้นเพื่อแก้ไขแนวโน้มประชากรที่เริ่มลดลงต่อเนื่อง แต่ความโสดก็ไม่ใช่เรื่องผิดแปลกในสังคมจีนปัจจุบัน แต่กลับกลายเป็นทางเลือกลำดับที่สองของการใช้ชีวิต
กิจกรรมและโอกาสของเศรษฐกิจคนโดดเดี่ยว
คนโสดจะมีเวลามากขึ้น แต่เวลาเหล่านั้นก็จะใช้ไปกับการดูแลตัวเอง พัฒนาตัวเอง ทำกิจกรรม หรือมีไลฟ์สไตล์ที่ปลอบประโลมความเหงา และเต็มใจที่จะใช้เงินเพื่อปรนเปรอชีวิตโสดของตัวเองมากกว่ากลุ่มคนที่ไม่โสดอย่างมีนัยยะสำคัญ และหนึ่งในกิจกรรมที่ได้รับความนิยมในปัจจุบันคือ การเลี้ยงสัตว์เช่นสุนัขหรือแมว
กิจกรรมทั้งหมด ก็จะถูกรวมเรียกว่า “เศรษฐกิจคนโดดเดี่ยว” กิจกรรมที่นำมาซึ่งความพึงพอใจในการอยู่คนเดียว อยู่โดดเดี่ยว
ยกตัวอย่าง การเลี้ยงสัตว์เลี้ยงเป็นเพื่อน (สุนัข แมว) เป็นกิจกรรมที่ได้รับความนิยมสูงมากในหมู่คนโสดจีน 58.4% ของคนโสดในจีนมีสัตว์เลี้ยงอย่างน้อยหนึ่งตัว คนกลุ่มนี้เลือกที่เก็บเงินในการไปออกเดทหรือใช้ซื้อของขวัญให้แฟนมาปรนเปรอสัตว์เลี้ยง เป็นทาสสุนัข ทาสแมวแทน เศรษฐกิจคนโดดเดี่ยวจึงส่งผลให้อุตสาหกรรมอาหารและผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวกับสัตว์เลี้ยงเติบโตอย่างมาก
จากรายงานของ 2020 Chinese Pet Industry Consumer Report พบว่า จำนวนสัตว์เลี้ยง (แมวและสุนัข) ของผู้คนที่อาศัยในเมือง (Urban area) มีสูงถึง 100.84 ล้านตัว ขนาดตลาด (Market size) ของสัตว์เลี้ยงเติบโตสูงถึง 206.5 billion RMB (หรือประมาณล้านล้านบาท) ในปี 2020
เศรษฐกิจคนโดดเดี่ยว ยังรวมถึงกิจกรรมอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นการทำ VLOG ตอนใช้ชีวิตคนเดียว เช่น ทำอาหารคนเดียว ทานอาหารคนเดียว ชอปปิง หรือเที่ยวคนเดียว
จะเห็นได้จาก Hashtag #独居日记 (Dújū rìjì) หรือ Living alone Dairy ใน Douyin (Tiktok เวอร์ชันจีน) ที่มีผู้ชมรวมกันถึง 4,300 ล้านวิว เลยทีเดียว (ตัวเลขถึง 11 ตุลาคม 2021)
วิดีโอเหล่านั้นต่างนำเสนอเรื่องราวในชีวิตประจำวันของคนๆ หนึ่ง ตั้งแต่ตื่นนอน กินข้าว ซื้อกับข้าว ทำกับข้าว เล่นกับสัตว์เลี้ยง บ้านสะอาดเรียบร้อย ชีวิตที่ไม่ต้องคิดหรือกังวลอะไรมาก ไม่ต้องทะเลาะกับใคร เมื่อโดดเดี่ยว แต่ไม่เดียวดาย
ตัวอย่างวิดีโอ Hashtag #livingalone (独居) #single (单身)
วิดีโอเหล่านี้กลายเป็นต้นแบบของ การอยู่คนเดียวที่มีความสุข และภายใต้วิดีโอและการใช้ชีวิตเหล่านั้น ก็มีวิธีการ tie-in สินค้าให้กับกลุ่มคนโสดอย่างแนบเนียน ทำให้เศรษฐกิจคนโดดเดี่ยวได้รับความสนใจต่อแบรนด์สินค้าและบริการต่างๆ อย่างมาก เพราะมีหลายกิจกรรมที่จะมาตอบโจทย์กลุ่มคนเหล่านี้
นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้หญิงโสดจะหมดเงินไปกับ Skincare ในขณะที่ผู้ชายโสดจะหมดเงินไปกับ Health และ Fitness แต่ถึงกระนั้นเมื่อขึ้นชื่อว่าโสด พฤติกรรมของกลุ่มคนเหล่านี้ ถึง 60.8% นิยมอยู่ที่บ้าน (จึงก่อให้เกิดศัพท์ที่เรียกว่า Stay-Home Economy) และเมื่อชอบอยู่บ้าน การทานอาหารคนเดียวจึงไม่ใช่เรื่องแปลก และเป็นเรื่องปกติมากในจีนที่จะนิยมอาหารสะดวกซื้อ ไม่ว่าจะเป็น บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป, Hotpot สำเร็จรูป โดยรสชาติที่ได้รับความนิยมที่สุดได้แก่ รสชาติเปรี้ยวและเผ็ดร้อน (Hot & Sour)
สำหรับแบรนด์สินค้าไทยที่อยากไปเจาะตลาดจีนที่มีโอกาสมหาศาล ตลาดใหญ่ มีกลุ่มเป้าหมายที่กว้างจนไม่รู้จะ Target อะไร การเลือกทำการตลาดสำหรับคนโสดในจีน คนที่ชอบอาศัยอยู่คนเดียวก็น่าสนใจไม่แพ้กัน
Source:
· https://daoinsights.com/news/200-million-chinese-singles-boost-the-lonely-economy/
· https://www.statista.com/statistics/1258197/china-share-of-singles-by-gender/
· China e-Commerce and Digital Marketing 2021Q3 Report, Alarice by Ashley Dudarenok
Read more: อ่านบทความเกี่ยวกับการตลาดในแง่มุมอื่นๆ จากการตลาดวันละตอนได้ ที่นี่
